Zaczyna się nowy rok szkolny i chcę Was wszystkich prosić o przysługę.

 

Usiądź z dzieckiem/dziećmi na 5 minut i wyjaśnij im, że bycie bardzo wysokim, niskim, pulchnym, chudym lub z innym kolorem skóry nie jest powodem do śmiechu. Albo, jeśli uczeń nosi te same buty każdego dnia. Wyjaśnij im, że używany plecak niesie ze sobą te same marzenia, co nowy. Proszę naucz ich, aby nie wykluczali nikogo za „bycie innym” lub brak takich samych możliwości, jakie mogą mieć. Wyjaśnij im, że drażnienie/nękanie boli i że chodzi się do szkoły, aby się NAUCZYĆ, a NIE konkurować.
 

Ty i ja mamy tę samą wartość. Edukacja zaczyna się w domu!

źródło: internet

Tu znajdziesz pomoc

Gdzie szukać pomocy, gdy masz myśli samobójcze lub boryka się z nimi twój bliski?

 

Pomoc uzyskasz w:

• lokalnych ośrodkach interwencji kryzysowej
• gabinetach psychiatrów, psychoterapeutów i psychologów
• poradniach zdrowia psychicznego

Wsparcie uzyskać można również w telefonach zaufania:

• Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży

116-111 (czynny całą dobę)

• Antydepresyjny telefon Forum przeciw depresji

22-594-91-00 (w środy i czwartki w godz. 17- 19)

• ITAKA - antydepresyjny telefon zaufania

22-484-88-01 (wtorki: 14–19; czwartki: 15-20; piątki: 10-15)

• Kryzysowy Telefon Zaufania dla dorosłych

116-123 (codziennie, poza świętami, w godz. 14-22)

• Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego

800-70-22-22 (czynny całą dobę)

• Telefon Zaufania - uzależnienia behawioralne

801-889-880 (codziennie w godz. 17-22)

• Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia"

800-120-002 (całodobowo)

• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka

800-12-12-12 (od poniedziałku do piątku w godz. 8.15 - 20).

 

 

DOPALACZE – APEL POLICJI DO RODZICÓW I OPIEKUNÓW

Duża ilość czasu wolnego sprzyja eksperymentowaniu przez dzieci i młodzież z różnymi środkami psychoaktywnymi. Do najniebezpieczniejszych z nich należą tzw. dopalacze (ang. smarts). Jest to termin używany potocznie i określa grupy różnych substancji lub ich mieszanek o rzekomym bądź faktycznym działaniu psychoaktywnym. Oficjalna, ustawowa nazwa tzw. dopalaczy to środki zastępcze.

Dopalacze to poważne zagrożenie dla dziecka, to substancje działające na ośrodkowy układ nerwowy, wpływające negatywnie na pracę mózgu, sprzedawane w postaci tabletek, proszków, mieszanin ziół, w postaci suszu, kadzidełek, naklejek tzw. „tatuaży”, opakowane w kolorowe, atrakcyjnie wyglądające papierki, nadające im „niewinny” wygląd.

Sprzedawane są w sklepach lub przez Internet pod nazwą artykułów kolekcjonerskich, często z umieszczonym komunikatem „Produkt nie do spożycia”. Niebezpieczeństwo zażywania tzw. dopalaczy wynika z faktu, że  ich skład chemiczny nie jest znany, może podlegać wahaniom i modyfikacjom. Nigdy nie wiadomo, jak po ich zażyciu zareaguje konkretny organizm.

Media corocznie w okresie wakacyjnym donoszą o przypadkach zatruć młodych ludzi, którzy trafiają, często w stanie zagrażającym życiu, do szpitali w całej Polsce, w tym na oddziały toksykologii. Zbiorowe zatrucie młodych ludzi, najprawdopodobniej środkami psychoaktywnymi, miało miejsce na początku czerwca br. w województwie zachodniopomorskim. Kilkanaście młodych osób, z różnymi objawami, trafiło do szpitala, a sprawę bada prokuratura.

Najczęstszymi powodami sięgania przez młodzież po środki psychoaktywne są:

• chęć zaspokojenia ciekawości, chęć bycia akceptowanym przez grupę rówieśniczą, udowodnienie przed rówieśnikami swojej „dojrzałości”, chęć odreagowania stresu, niepowodzenia, chęć pokonania wstydu i nieśmiałości w relacjach z rówieśnikami, obawa przed wykluczeniem, gwarancja „dobrej” zabawy.

Na co powinno się zwrócić uwagę, co powinno zaniepokoić rodzica /opiekuna

Uwagę rodzica/opiekuna powinny wzbudzić:

• wygląd oczu (zaczerwienione spojówki lub brzegi powiek, łzawienie, opadnięcie powieki, nadmierne rozszerzenie lub zwężenie źrenic, powolna reakcja źrenic na światło, oczopląs przy wpatrywaniu się w stały punkt);
• złe samopoczucie, brak chęci do życia, depresja;
• stany euforyczne, gadatliwość a następnie otępienie i apatia;
• zmiana nawyków żywieniowych - brak apetytu lub objadanie się;
• kłopoty w szkole, wagary, pogorszenie ocen;
• próby wyłudzania lub podbieranie pieniędzy na nieokreślone wydatki;
• nieuzasadnione ataki złości, agresji;
• wychodzenie z domu na krótko, poprzedzone dzwonkiem domofonu lub telefonem od nieznanej osoby;
• wprowadzenie do słownictwa nowych zwrotów, często niezrozumiałych dla dorosłych, tzw. slangu narkotykowego;
• pojawienie się w domu nowych akcesoriów, typu lufki, sreberka, małe woreczki z zamknięciem strunowym, tzw. dilerki, itp.;
• zmiana zapachu ciała.

Do najczęściej spotykanych skutków pojawiających się w trakcie i po zażyciu tzw. dopalaczy możemy zaliczyć:

• bóle głowy, migrena;
• kołatanie serca (przyspieszone tętno często sięgające 200, duszności, ból w klatce piersiowej;
• agresja, zaburzenia koordynacji ruchowej, drżenie rąk;
• nudności, wymioty, biegunka;
• zmęczenie, osłabienie, brak zdolności koncentracji;
• reakcje alergiczne;
• myśli samobójcze, omamy;
• napady leku, halucynacje;
• nadmierna wrażliwość na dźwięki i światło.

Jak należy się zachować, co robić, jeśli na podstawie obserwacji zrodzi się podejrzenie, że dziecko zażywa narkotyki/tzw. dopalacze?

• Po pierwsze, nie należy reagować zbyt gwałtownie. Złość lub próby rozwiązania siłowego mogą spowodować gwałtowne reakcje, zwłaszcza, jeśli niedawno przyjęło środek odurzający (atak serca,  silny atak paniki, duszności).  
• Jeśli  dziecko jest uzależnione, należy motywować je do leczenia i poszukać sprawdzonego ośrodka, jeśli będzie gotowe na leczenie. Najlepiej najpierw wysłuchać, co młody człowiek ma do powiedzenia, starając się zrozumieć jego trudności i problemy. Groźby i kary przynoszą krótkotrwałe i powierzchowne rezultaty. Konieczne jest zdobycie zaufania dziecka oraz nawiązanie z nim lepszego kontaktu.
• Aby  rozwiać podejrzenia, że dziecko być może sięga po narkotyki, można wykonać odpowiednie badania. Do przeprowadzenia odpowiednich testów wystarczy próbka moczu lub śliny, które można zbadać przy pomocy specjalistycznych narkotesterów, które są dostępne   w

      aptekach stacjonarnych lub w Internecie.

• Niestety, w przypadku tzw. dopalaczy, ich wykrycie w organizmie, tym bardziej konkretnej psychoaktywnej substancji, nie jest tak łatwe do stwierdzenia, gdyż skład tzw. dopalaczy jest nieznany i ulega modyfikacjom.

Rodzicu/opiekunie pamiętaj!!!

Dopalacze zażywane są zazwyczaj przez dzieci/młodzież pozostawioną samą sobie, bez opieki i nadzoru, nie znajdującą wspólnego języka zrozumienia z rodzicami/opiekunami. Dobre relacje w rodzinie, jasno wytyczony system wartości, nauka asertywności poprzez budowanie wartości dziecka, życzliwość, akceptacja, codzienny kontakt i poświęcony czas na rozmowy o problemach i zainteresowaniach sprawami dziecka – zdecydowanie pomogą uchronić je przed kontaktem z dopalaczami, które mogą stwarzać zagrożenie dla jego życia i zdrowia.

 

Dlatego też rodzice i opiekunowie powinni poświęcać więcej czasu
i uwagi swoim dzieciom, rozmawiać o ich problemach dając poczucie wsparcia i zrozumienia, co może ustrzec je przed niebezpiecznym „eksperymentowaniem” z dopalaczami, wielokrotnie kończącym się tragicznie.

Rodzice/opiekunowie – zwracajcie uwagę na to co robią wasze dzieci!!!

Gdzie szukać pomocy:

800 060 800   Infolinia Głównego Inspektora Sanitarnego

116 111            Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży

800 100 100   Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci

800 12 12 12   Dziecięcy telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka

Komenda Stołeczna Policji

 

 

źródło: internet

 

Dla rodzica 

 

 „Nie ma rodziców idealnych.

Bądź „wystarczająco dobry” dla swojego dziecka”.

                                                                                                        D. Winnicott

 

 „Wystarczająco dobry” rodzic:

 

-    dostrzega i zaspokaja potrzeby (nie zachcianki!) dziecka,

-   stawia dziecku granice, które są potrzebne dla poczucia bezpieczeństwa i rozwoju osobowości,

-    nie jest nadmiernie wymagający, ani też nadopiekuńczy

-   pozwala dziecku podejmować decyzje, daje tyle autonomii, ile jest ono gotowe przyjąć na danym etapie rozwoju.

 

Dziecko potrzebuje miłości mamy i taty, akceptacji, wsparcia, ale też siły, zdecydowania, aby znaleźć w rodzicach oparcie i poczucie bezpieczeństwa.

 

 

Budowanie prawidłowych relacji dorosły-dziecko:

 

-   oceniaj zachowanie, nie osobę dziecka np. głupio się zachowałeś (nie! jesteś głupi),

-  wzmacniaj pozytywnie, zawsze możesz dziecko za coś pochwalić,

-  nie porównuj,

-  nie krytykuj w obecności innych,

-  unikaj krzyku,

-  nie używaj słów „generalizatorów” typu „zawsze”, „wszystko”, „nikt”, „nigdy”

- staraj się być obiektywny

  

10 żelaznych zasad, gdy młody człowiek chce porozmawiać o swoim problemie:

 

1. Wysłuchaj go, nie przerywając.
2. Spróbuj spojrzeć na problem z jego punktu widzenia.
3. Nie traktuj jego problemu w kategoriach swojej osobistej porażki, oddziel swoje uczucia od uczuć nastolatka.
4. Nie oceniaj, nie poniżaj, nie porównuj, nie zawstydzaj.
5. Zapytaj, co do tej pory zrobił, jak próbował rozwiązać problem.
6. Wyraź własne zdanie, jak ty widzisz problem.
7. Zapytaj, jakie widzi drogi wyjścia z sytuacji, uszanuj to, że umie znaleźć jakieś rozwiązanie.
8. Wspólnie zastanówcie się nad możliwymi rozwiązaniami i ustalcie plan działania.
9. Uświadom młodemu rozmówcy, jakie są konsekwencje jego działania.
10. Interesuj się tym, jakie efekty przyniosły/przynoszą jego działania.

  

 

 

                                                                                                                                                                                               

  DROGI RODZICU!

Gdy dowiadujesz się, że Twoje dziecko jest prześladowane w szkole, przeżywasz szok i nie wiesz, co z tym faktem zrobić. Jest Ci trudno w to uwierzyć. Wydaje Ci się, że to Twoja wina i czujesz złość. Pamiętaj jednak, że Twoje dziecko przeżywa to samo i to Ty musisz mu pomóc.

Niektóre dzieci ukrywają swój problem. To nie oznacza, że nie mają do Ciebie zaufania - być może nie chcą Cię zmartwić, albo wstydzą się, że nie potrafią sobie same poradzić i wina tkwi w nich samych. Takie dziecko najczęściej nie lubi szkoły. Rano przed wyjściem skarży się na bóle głowy, gardła, brzucha, na gorączkę. Jeśli zauważysz takie objawy u swojego dziecka, zastanów się, czy powodem nie jest prześladowanie w szkole. Jest wiele sygnałów, które świadczą o tym, że Twoje dziecko może być ofiarą przemocy szkolnej. Obserwuj zachowania dziecka i zawsze reaguj, gdy Twoje dziecko:

• nie chce wychodzić z domu albo wychodzi bardzo późno lub bardzo wcześnie
• wraca ze szkoły później, okrężną drogą
• wraca po lekcjach ze zranieniami i siniakami
• ma podarte ubranie
• znajdujesz zniszczone podręczniki i przybory szkolne
• prosi Cię o ponowne kupienie "zgubionych" (zabranych lub ukradzionych) przedmiotów
• często "gubi" pieniądze i prosi o drobne na "składkę"
• nie chce brać do szkoły drugiego śniadania albo bierze dużo więcej niż zwykle
• prosi o "załatwienie" zwolnienia z WF
• kłóci się ze swoimi przyjaciółmi
• jest ciche, izoluje się
• jest agresywne w stosunku do innych domowników, np. rodzeństwa
• ma gorsze wyniki w nauce
• opuszcza pojedyncze lekcje lub wagaruje
• ma problem ze snem lub senne koszmary, płacze w nocy

Jeśli zauważysz u dziecka wyżej wymienione zachowania, porozmawiaj z nim. Zadaj kilka prostych pytań:

• Co robiło dzisiaj w szkole?
• Co robiło podczas długiej przerwy?
• Czy robiło coś, co mu się szczególnie podobało?
• Czy robiło coś, co mu się nie podobało?
• Czy jest jakaś lekcja, której nie lubi?
• Czy jest ktoś w szkole, kogo nie lubi i dlaczego?
• Czy czeka, aby iść jutro do szkoły?

Co robić?

 Najgorsze co możesz zrobić, to zareagować zbyt ostro. Mimo odczuwanej złości staraj się nie zachować agresywnie, nie rozwiązuj sprawy sam np. wymierzając karę sprawcy. Postaraj się nie obwiniać szkoły i nauczycieli. Pamiętaj, że jeśli nie wiedziałeś o prześladowaniu swojego dziecka, szkoła może również nie zdawać sobie z tego sprawy. Poinformuj wychowawcę - to on powinien pokierować dalej sprawą. Możesz także zwrócić się do pedagoga szkolnego.

Jeśli w szkole poinformowano Cię wcześniej, jakie są zasady współpracy z rodzicami w podobnych sytuacjach, postępuj zgodnie z nimi.

Wobec swojego dziecka staraj się zachować tak, aby mu pomóc. Nie obwiniaj go, niezależnie od tego, jak radziło sobie z prześladowaniem. Nie miej do niego pretensji, jeśli nie powiedziało Ci, że jest ofiarą przemocy. Zachęć, aby opowiedziało Ci o wszystkim - pomoże mu to poradzić sobie z napięciem i odreagować trudne emocje. Zapewnij, że zrobisz wszystko, aby mu pomóc i nie dopuścisz do podobnych sytuacji w przyszłości.  

 

 

 

Dla ucznia 

 

„Zawsze pamiętaj, że jesteś kimś wyjątkowym. Jedyne, co musisz zrobić, to pozwolić innym zobaczyć, że taki jesteś”.

 

                                                                    M.H. Erickson 

                                                                   DRODZY UCZNIOWIE!

                             

W każdej szkole dochodzi do przemocy, jednak nie wszyscy wiemy, jakie zachowania należy uważać za przemoc. Przemoc to nie tylko uderzanie, szczypanie, bicie, czy popychanie.

Pamiętaj, że jesteś ofiarą przemocy także wtedy gdy:

• jesteś przezywany
• ktoś opowiada innym nieprawdziwe historie na Twój temat
• jesteś ośmieszany przez swoich kolegów i koleżanki
• ktoś niszczy lub zabiera Twoje rzeczy
• ktoś kradnie Twoje pieniądze
• w Internecie publikowane są obraźliwe informacje o Tobie
• dostajesz obraźliwe sms-y lub telefony
• nie chcesz iść do szkoły, bo boisz się spotkać swoich prześladowców

Sprawcy najczęściej dobrze wiedzą, w jaki sposób mogą cię zranić. Gdy chcą Ci sprawić przykrość, złośliwie komentują:

• Twój wygląd: wagę, kolor włosów, sposób ubierania
• to, że dobrze się uczysz
• to, że uczysz się gorzej
• to, że nie masz pieniędzy
• Twoją popularność w szkole
• jeśli masz inną religię
• nosisz okulary lub aparat słuchowy
• masz wadę wymowy lub dysleksję

Pamiętaj - niezależnie od tego, czego dotyczy prześladowanie i dokuczanie, to nie Twoja wina. Nikt nie ma prawa stosować przemocy wobec innych osób.

 Co możesz zrobić?

Jeśli jesteś prześladowany, koniecznie powiedz o tym komuś. Możesz powiedzieć przyjacielowi, nauczycielowi albo rodzicom. Pamiętaj, że prześladowanie samo się nie skończy, jeśli nikomu o tym nie powiesz. Nie jest to łatwe. Możesz się wstydzić lub obawiać, że zmartwisz tym rodziców lub sprawisz im kłopot. Jeśli nie chcesz sam opowiedzieć o problemie poproś np. kolegę, koleżankę, rodzeństwo, babcię lub dziadka, aby pomogli Ci o wszystkim opowiedzieć rodzicom. Jeśli zamiast mówić o problemie wolisz o tym napisać - przygotuj list do rodziców i opisz jak się czujesz.

Pamiętaj, że w szkole zawsze jest Twój wychowawca lub inny nauczyciel, który powinien wiedzieć, jeśli dzieje się coś złego. Spróbuj znaleźć taki moment, kiedy będziesz mógł powiedzieć mu o tym tak, aby nikt się nie zorientował. Możesz np. zostać po lekcji prosząc o wyjaśnienie jakiegoś tematu. Jeśli masz większe zaufanie do innego nauczyciela lub pracownika szkoły (pedagog lub psycholog szkolny, pielęgniarka) - porozmawiaj z wybraną przez Ciebie osobą. Masz prawo do tego, aby poczuć się bezpiecznie.

Możesz wybrać także inną dorosłą osobę, której ufasz np. lekarza. Osoba taka powinna znaleźć odpowiedni sposób, aby skontaktować się ze szkołą i Twoimi rodzicami, by ci pomóc.

 Jak sobie radzić z prześladowaniem?

Sprawcy przemocy najczęściej działają bez świadków i dlatego potrafią przez dłuższy czas unikać konsekwencji.

• Podczas przerw staraj się przebywać w bezpiecznych miejscach w szkole, gdzie jest wiele innych osób. Sprawcy nie lubią świadków.
• Jeśli pobiją Cię w szkole, natychmiast powiedz o tym nauczycielowi. Powiedz też rodzicom.
• Nie staraj się im oddawać - możesz zostać pobity lub wpaść w kłopoty. Bicie to napaść.
• W trudnej sytuacji zawsze proś o pomoc i wsparcie; nie obawiaj się wołać o pomoc do postronnych osób, mówiąc np. "oni mi grożą".
• Jeśli spotkasz osoby, które prześladują Cię, staraj się przede wszystkim spokojnie opuścić to miejsce tak szybko, jak to jest możliwe.
• W kontakcie ze sprawcami przemocy staraj się zachowywać pewnie i spokojnie, patrz im w oczy, bądź wyprostowany, unikaj gestów lub min, które mogłyby ich sprowokować.
• Gdy ktoś zachowuje się wobec Ciebie w sposób, jakiego sobie nie życzysz, powiedz mu o tym jasno i wprost np. " Nie lubię, gdy to robisz. Chciałbym żebyś przestał".
• Próbuj opierać się, gdy Ci grożą lub namawiają do czegoś, czego nie chcesz zrobić. Stosuj w tym celu technikę "zdartej płyty", powtarzając przez cały czas jedno zdanie np. "Nie, nie zrobię tego".
• Gdy Ci dokuczają lub przezywają Cię, możesz reagować na to za pomocą jakiegoś zdania, które ma pokazać, że to Cię nie dotyka w sposób, w jaki by chcieli np. ""tak? no to co" lub " możesz tak uważać" czy " to możliwe".

  

 

 

Ćwiczenia, które pomogą utrzymać koncentrację

 

Często coś rozprasza naszą uwagę i nie możemy się skupić na wykonywanych czynnościach. Bywa, że przeczytamy fragment tekstu i nic z niego nie wiemy, ponieważ myśli wybiegały gdzie indziej. To frustrujące. Skupienie na czymś uwagi jest umiejętnością, którą można wypracować i rozwinąć poprzez ćwiczenia. Umysł poddany odpowiedniemu treningowi jest w stanie osiągnąć więcej.

 

Na wyniki klasówek, testów czy egzaminów nie przekłada się liczba godzin spędzonych na książkami, ale efektywny czas nauki. Uczyć powinniśmy się, tylko do czasu, kiedy jesteśmy wstanie utrzymać koncentrację. Istotne, by nie rozpraszało nas miejsce, w którym przebywamy - trzeba zadbać o porządek i harmonię dookoła. Nie zawsze jest jednak możliwe. Czasami potrzebujemy koncentracji w zadymionej kawiarni lub zatłoczonym autobusie. Wypróbuj ćwiczenia, które pomogą oderwać się od otaczającego świata i skupić tylko na wykonywanym zadaniu. Oto kilka z nich:

 

Ćwiczenia oddechowe

 

Należy usiąść wygodnie, położyć dłonie przed sobą, zamknąć oczy i skupić się na oddechu. Myśleć tylko o tym, powtarzając w myślach wdech (tu nabieramy maksymalnie dużo powietrza) i wydech (wypuszczamy powietrze). Czujemy jak powietrze stopniowo wypełnia nasze płuca i z nich uchodzi. Kilka minut takiego oddychania pozwoli nam się zrelaksować, wyzbyć zbędnych myśli, wyciszyć. Ćwiczenie to pozwala obniżyć poziom stresu, dotlenia organizm i w efekcie pobudza umysł do pracy.

 

Aktywna pięta

 

Badania naukowe potwierdzają związek aktywności fizycznej ze sprawnością umysłu. Stań naprzeciw biurka lub ławki. Wyciągnij ręce, wychyl się i oprzyj o nią. Jedna noga lekko ugięta pod tobą, druga wyciągnięta do tył i wsparta na palcach. Gdy robisz wdech, jesteś w tej pozycji (mięśnie rozluźnione, pięta w górze), przy wydechu dociśnij piętę do ziemi. Ćwiczenie wykonuj koordynując oddech z pracą nogi. Powtórz to ćwiczenie 3 razy każdą stopą i stopniowo zwiększaj tą ilość.

 

Leżące ósemki

Ćwiczenie to poprawia ruchliwość gałek ocznych i koordynuje pracę wzroku. Trzymaj głowę nieruchomo i patrz prosto. Kciuk lewej ręki trzymaj na wysokości oczu, w środkowej linii ciała. Płynnym ruchem rysuj w powietrzu znak nieskończoności; zaczynając od środka, w lewą stronę, tak by zakończyć w punkcie wyjścia. Następnie zrób to samo w stronę przeciwną, cały czas wodząc wzrokiem za palcem. Wykonaj każdą ręką po 3 leżące ósemki, po czym skrzyżuj kciuki i wpatrując się w ich punkt środkowy powtórz ten sam schemat.

 

Ćwicz wszędzie

 

Możesz poddawać próbie i ćwiczeniom swoją koncentrację w każdych warunkach. Zabierz książkę i udaj się w ruchliwe miejsce, możesz też zrobić to podczas jazdy pociągiem, czy siedząc w zatłoczonym lokalu. Czytaj tam wybrany wcześniej tekst, początkowo łatwy, o interesującym cię temacie. Rób to tak długo, aż dekoncentracja ci nie przeszkodzi. Następnie napisz wszystko, co zapamiętałeś. Nie zrażaj się jeśli początkowo będzie to niewiele. Stopniowo próbuj przedłużać czas, w którym czytasz i zwiększaj poziom trudności czytanego tekstu np. o tematyce którą nie jesteś zainteresowany. Następnie spisz jak najwięcej zapamiętanych informacji. Jest to zajmujące ćwiczenie, ale efekty sam zobaczysz!

 

 

Katarzyna Nowak-Woźna                                    Więcej...  http://edukacja.gazeta.pl/edukacja/